“H Cosco, o ΟΛΠ και η απουσία κυβερνητικής πολιτικής για την πόλη του Πειραιά”

Τα λιμάνια, ως σημαντικοί μεταφορικοί κόμβοι προσελκύουν σημαντικές εμπορικές και τουριστικές δραστηριότητες, οι οποίες υπό προϋποθέσεις μπορούν να συνεισφέρουν θετικά στην οικονομική ανάπτυξη των περιοχών που τα περιβάλλουν. Ταυτόχρονα, όμως, προκαλούν συχνά σοβαρές επιπτώσεις. Γι αυτό ακριβώς με βάση τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό, κάθε λιμάνι πρέπει να είναι αρμονικά ενταγμένο στην πόλη που το περιβάλλει, να μην αποτελεί εμπόδιο στην προσπέλαση της θάλασσας από τους κατοίκους και οι δραστηριότητες που αναπτύσσονται να το αναδεικνύουν σε τόπο ζωντάνιας για την πόλη.
Για τη σχέση του λιμανιού και της πόλης του Πειραιά συζητάμε χρόνια καθώς δεν επετεύχθη η ισορροπημένη σχέση εναρμόνισης. Σήμερα που η παρουσία της Cosco οδηγεί σε μια νέα εποχή το μεγάλο λιμάνι της χώρας είναι αναγκαίο περισσότερο από ποτέ η συζήτηση της σχέσης λιμανιού και πόλης να αποδώσει την αναγκαία σχέση ισορροπίας. Δυστυχώς όμως αυτό δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα.
Το περιεχόμενο του master plan του ΟΛΠ, που περιλαμβάνει τα σχέδια της Cosco για την ανάπτυξη του λιμανιού του Πειραιά δημιουργεί εύλογες ανησυχίες πως κινούμαστε στην αντίθετη κατεύθυνση.
Η δεδομένη περιβαλλοντική και κυκλοφοριακή επιβάρυνση από τα σχέδια ανάπτυξης του λιμανιού ανησυχεί και δικαιολογημένα το Δήμο Πειραιά και τους όμορους παραλιμένιους Δήμους, καθώς δεν προβλέπονται αντισταθμιστικά ωφελήματα, τα οποία είναι αναγκαία για μια σχέση ισορροπίας. Πολύ δε περισσότερο δεν προβλέπονται επενδύσεις που θα έφερναν το λιμάνι του Πειραιά πιο κοντά στην έννοια «πράσινο λιμάνι», κάτι που αποτελεί τη βασική ευρωπαϊκή κατεύθυνση για τα μεγάλα λιμάνια της Ε.Ε.
Επιπλέον, σοβαρά ερωτηματικά γεννιούνται από τα σχέδια για τη δημιουργία εμπορικών mall κατά πόσο αυτά θα βλάψουν την ήδη μειωμένη – λόγω κρίσης – της τοπικής εμπορικής δραστηριότητας. Συγκεντρώνοντας εμπορικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες στο λιμάνι υπάρχει ο κίνδυνος όπως ήδη επισημαίνεται από πολλούς τοπικούς φορείς να δημιουργηθεί «μια πόλη μέσα στην πόλη», ενώ ζητούμενο θα ήταν το αντίθετο. Η λειτουργία του λιμανιού να διαχέει πλεονεκτήματα στην τοπική οικονομία.
Επίσης ασαφές παραμένει το αν με τις προβλέψεις του master plan θα μπορέσει να έλθει η πολυπόθητη αναγέννηση των εργασιών της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης. Κι εδώ κινείται η λογική του σχεδίου κόντρα στα συμφέροντα της τοπικής οικονομίας καθώς η αδειοδότηση ενός νέου ναυπηγείου, σε περιοχή που ήδη υπάρχουν και λειτουργούν ναυπηγοεπισκευαστικές εγκαταστάσεις προκαλεί όρους αθέμιτου ανταγωνισμού προς υπάρχουσες μονάδες.
Τα ερωτήματα συνεπώς είναι υπαρκτά και οι ανησυχίες εύλογες. Το να γίνεται διαφήμιση εκατομμυρίων ευρώ ως επένδυση στο λιμάνι, για τον Πειραιά και τους Πειραιώτες δεν λέει απολύτως τίποτε. Αντίθετα χωρίς μια ολιστική προσέγγιση πόλης – λιμανιού μπορεί να επιφέρει δυσμενέστερους όρους στην τοπική οικονομία, στο περιβάλλον και στο ήδη οξυμένο κυκλοφοριακό πρόβλημα της πόλης. Γι αυτό και η κυβέρνηση θα όφειλε να έχει ενεργητική θέση προς την κατεύθυνση της επιδίωξης μιας εναρμονισμένης ισορροπίας. Αντί αυτού όμως περί άλλων τυρβάζει και κάνει μικροκομματική πολιτική με όχημα τη Δημόσια Αρχής Λιμένων (ΔΑΛ), την οποία ίδρυσε ακριβώς γι αυτό το λόγο η κυβέρνηση εφόσον έτσι κι αλλιώς δεν είχε απολύτως κανένα λόγο ύπαρξης και θεσμοθέτησης, καθόσον οι αρμοδιότητες που της ανατέθηκαν επικαλύπτονται από αυτές της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων (ΡΑΛ).

Ζωή Ρούσσου, Δικηγόρος